با گذشت بیش از یک هفته از عبور کاوشگر نیوهورایزنز از مقابل پلوتو، هر روز تصاویر بیشتری از این دنیای ناشناخته منتشر میشود. در تازهترین تصاویری که اخیراً از پلوتو دریافت کردهایم، هالهای حلقوی از جو پلوتو دیدهمیشود./ ۴ مرداد ۱۳۹۴
در تازهترین تصاویری که اخیراً از پلوتو دریافت کردهایم، هالهای حلقوی از جو پلوتو دیدهمیشود. جریان یخ و گستردگی عجیب مهای که روی سطح پلوتو در اکتشافات جدید افقهای نو میبینیم، حاکی از آن است که پلوتو یک جهان یخ زده و پر از شگفتی است.
جان گرانسفلد مدیر علمی مأموریت ناسا گفت: «ما میدانستیم که سفر به پلوتو شگفتیهای زیادی را برای ما به ارمغان میآورد و امروز که بیش از یک هفته از زمانی که کاوشگر در نزدیکترین فاصله از پلوتو قرارداشت میگذرد ، انتظارات ما بیشتر شدهاست.» او همچنین براین عقیده است که جریان یخ، ترکیبات سطحی شیمیایی عجیب، رشته کوهها و گستردگی مه فعالیتهای متنوع زمینشناسی در پلوتو را نشان میدهد که واقعاً هیجانانگیز است.
تنها پس از گذشت هفت ساعت از گذرِ نزدیک از کنار پلوتو، نیوهورایزنز تصویری از فاصلهی دو میلیون کیلومتری از پشت پلوتو گرفت که عبور نور خوشید از جو پلوتو و گستردگی مه تا ارتفاع ۱۳۰ کیلومتر بالای سطح آن را نشان میدهد. تجزیه و تحلیلهای اولیهی این عکس، دو لایهی مجزا از مه بالای سطح پلوتو را نشان میدهد که در ارتفاع ۸۰ کیلومتری و ۵۰ کیلومتری سطح پلوتو قراردارند.
به گفتهی مایکل سامرز از محققان این مأموریت دردانشگاه جورج میسون، بررسی مه در این عکس میتواند یک عنصر کلیدی برای شناسایی عامل ایجاد ترکیبات هیدروکربنی باشد که باعث قرمزی سطح پلوتو شدهاست.
از آنجا که متان یک هیدروکربن است، بررسیهای انجام شده نشان میدهد زمانی که نور فرابنفش خورشید از تودهی گاز متان عبور میکند، تجزیه شده و جو مه مانند شکل میگیرد. تجزیهی متان باعث تولید گازهای هیدروکربن پیچیدهتر مانند اتیلن و استیلن میشود که نیوهورایزنز قبلاً آنها را در جو پلوتو کشف کرده بود. و بدین ترتیب نور فرابنفش خورشید در واکنش شیمیایی مه را به تولین، هیدروکربن تیره رنگی که در سطح پلوتو دیده میشود؛ تبدیل میکند.
جالب است بدانید قبلاً دانشمندان دمای سطح پلوتو را مقداری اندازهگیری کرده بودند که مه نمیتوانست در ارتفاعی بالاتر از ۳۰ کیلومتری سطح شکل بگیرد، اما به گفتهی محققان با شناسایی مه در ارتفاع ۱۳۰ کیلومتری سطح پلوتو، اکنون نیازمند بررسی بیشتر و دلایل جدیدتری هستیم تا بفهمیم آنجا چه اتفاقی میافتد.
تصاویر گرفتهشده به وسیله دوربین LORRI نشان میدهد جریان عجیبی از یخ در سطح پلوتو و فعالیتهای زمینشناسی اخیر رخدادهاست.، چیزی که دانشمندان به کشف آن امیدوار بودند. در این تصاویر ردپایی از یک جریان یخ در منطقهی تومبا، ناحیهای در سمت نیمهی غربی قلب پلوتو به چشم میخورد که ممکن است هنوز هم به شیوهای مشابه یخچالهای طبیعی بر روی زمین جریان داشته باشد. در حالی که جان اسپنر میگوید که سطوحی مشابه این را ما فقط در جهانهای فعال، مانند زمین و مریخ دیدهایم.
بیل مک کینون، معاون تحقیقات زمینشناسی و ژئوفیزیک طرح نیوهورایزنز میگوید: «این یخها در دمای سطح پلوتو یعنی ۲۳۴- درجهی سانتیگراد میتوانند مانند یخچالهای طبیعی جریان داشته باشند .در مناطق جنوبی قلب پلوتو و مجاور منطقهی استوایی تیره، گودالهای عمیقی وجود دارد که به نظر میرسد در گذشته با هجوم یخهای جدیدتری ایجاد شده باشند.»
کاوشگر نیوهورایزنز تا اواخر سال ۲۰۱۶ به ارسال دادههای ذخیره شدهی خود ادامه میدهد. این کاوشگر اکنون در فاصلهی ۱۲/۲ میلیون کیلومتری دورتر از مدار پلوتو، به سوی اعماق کمربند کوییپر درحال پرواز است و ما منتظر شگفتیها و زیباییهای هر چه بیشتر از پلوتو هستیم.