[روز نجــــوم چه روزیست؟ ]

   در روز نجوم منجمان آماتور (و گاهی حرفه ای) تلاش می کنند عموم مردم را با زیبائیهای آسمان آشنا کنند ، برخی از مردم تصور می کنند ” علم” چیز پیچده ای بوده و متعلق به دانشمندان است و از ارتباط آن با زندگی روزمره و زیبائیهای آن در محیط اطرافشان اطلاعی ندارند. در روز نجوم می توان تا حدی فاصله میان محققان   ، دانشمندن و مردم را کم تر کرد. در برخی از کشورها، یک یا چند روز درهای آزمایشگاهها و رصدخانه ها به روی مردم عادی باز است تا همه مردم بتوانند با فعایت های علمی از نزدیک آشنا شوند …

، اما بیشتر رصدخانه ها برای دوربودن از آلودگی نوری و آلودگی هوا و کم کردن اثر جو ، در خارج از شهر و در ارتفاعات بالا قرار دارند و حتی اگر برخی روزها رصدخانه ها پذیرای مردم عادی باشند ، مراجعه مردم به رصدخانه ها مشکل است.  حدود ۳۰ سال پیش داگ برگر پیشنهاد داد به جای اینکه مردم را به خارج از شهرها و مناطق دوردست بکشانیم ، بهتر است در روز مشخصی از سال ، تلسکوپها را به داخل شهرها و به میان مردم بیاوریم .این گونه بود که روز نجوم متولد شد.  امروز  بیش از ۵۰ کشور روز  و هفته  نجوم را برگزار می کنند. اتحادیه بین المللی نجوم تلاش می کند در برگزاری روز نجوم در سراسر جهان هماهنگی ایجاد کند. این مرکز یکی از روزهای آخر هفته بین ۱۵ می تا۱۵ آوریل را که ماه در حالت تربیع اول است را به عنوان روز جهانی نجوم و هفته پیش از آن را به عنوان هفته نجوم اعلام می کند. هنگامی که ماه در  وضعیت هلالی تربیع است ، هنگام ظهر طلوع می کند و حدود ۶ بعد از ظهر به بیشترین ارتفاع (فاصله از افق) می رسد و نیمه شب غروب می کند، بنابراین از ظهر به بعد می توان با دوربینها و تلسکوپهای آماتوری ، پستی بلندی های ماه را به مردم نشان داد . در ایران از سال ۱۳۸۰ روز نجوم برگزار می شود  و شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران هماهنگی برگزاری روز نجوم در ایران را به عهده دارد.  در کشورهای دیگر روز نجوم روز پنجشنبه یا جمعه یا یکشنبه و یا آخر هفته که تعطیل است برگزار می شود. طبق دستور العمل اتحادیه نجوم، هر کشوری با شرایط خاص خود روز نجوم در هفته نجوم را در کشور خود تعیین می کند. با توجه به تقویم ایران ، انجمن نجوم ایران روز جمعه قبل یا بعد از روزی را که اتحادیه نجوم انتخاب می کند ، به عنوان روز نجوم در ایران اعلام می کند تا مردم بیشتری به ویژه خانواده ها بتوانند از برنامه های این روز استفاده کنند.  روز نجوم فرصت مناسبی برای اطلاع رسانی درباره ی پدیده های کم نظیر نجومی و آماده شدن برای رصد و انجام فعالیت هایی در این زمینه است.

در ادامه گزارش برنامه‌های هفته جهانی نجوم در اردبیل در سال ۱۳۹۳-۲۰۱۴ را مشاهده خواهید نمود…

مراسم هفته جهانی نجوم در اردبیل طبق روال هر سال در محوطه بقعه تاریخی شیخ صفی الدین اردبیلی این بار برای  دهمین سال پیاپی در روز های پنجشنبه و جمعه به مدت دو روز (۱۸ و ۱۹ اردیبهشت ماه) از ساعت ۱۰ الی ۲۱ شب، توسط انجمن ستاره شناسان کیهان بیکران (آسمان سبلان) و با همکاری اداره کل ورزش و جوانان استان اردبیل و شهرداری اردبیل و سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری و اداره کل کتابخانه های عمومی اردبیل عوامل برنامه رادیویی محلی “آی ایشیقی” با هدف معرفی نجوم به عموم مردم و گرامیداشت این دانش پایه و و نشان دادن زیبایی‌های جهان آفرینش به علاقه مندان و شناساندن کارها و پیشرفت‌های دانشمندان ایرانی و اسلامی ‌مطرح در نجوم ؛ برگزار شد.

 رضا احدی دبیر انجمن در گزارش با خبرنگاران حاضر :  در این روز در کنار هم دیگر جمع شدیم تا بتوانیم زیبایی‌های خلقت و جهان هستی را با مردم شهرمان نظاره گر بوده و پیام رسان صلح و مهربانی و تفکر در آفرینش هستی باشیم. در این برنامه دو روزه استقبال همشهریان بینظیر و قابل توجه بود . میهمانان ویژه ای از جمله جناب آقای ایوب بهتاج مدیر کل ورزش و جوانان استان اردبیل و معاونت جوانان و امور فرهنگی استان اردبیل و مدیریت و کارکنان بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی و اساتید دانشگاه‌های محقق اردبیلی [دکتر منظوری و دکتر احدپور و…] در این برنامه حضور داشتند. این نمایشگاه دارای بخش‌های متعدد زیر بود:

غرفه‌ها:

• ساخت ابزار و تجهیزات نجومی‌
• عکاسی نجومی
• غرفه ساعت‌های آفتابی
• کیهان شناسی و اخترفیزیک
• مبارزه با آلودگی نوری آشنایی با رصد آسمان
• غرفه اپتیک و ساخت تلسکوپ
• غرفه و کارگاه خورشید
• غرفه کودکان (نقاشی کودکان و قصه‌های نجومی‌)
• کارگاه‌های آموزشی
• غرفه عضویت
• غرفه های رصد خورشید و ماه و سیارات
• شناخت شهاب سنگ‌ها و ساعت‌های آفتابی
• رادیوی نجوم و پادکاست نجومی
• غرفه از ما بپرسید!

اسامی‌کادر اجرایی:

•  رضا احدی
• رضا شجاع
• سالار عباسوند
• خانم نگین عباسوند
• آرمین نبی زاده
• علی آقادده زاده
• بابک آزاد
• مجید سکنایی
• سجاد خوب
• شهرام اسدی آذر
• خانم اسماعیل زاده و…

و تمامی‌دوستان عزیزی که در اجرای این برنامه یار و همراه ما بودند.

توضیحات غرفه‌ها:

بخش  اپتیک و ساخت تلسکوپ

در این غرفه که مسئولیت آن بر عهده آقای سالار عباسوند بود. به معرفی انواع عدسی ها و آیینه ها همراه با نمونه های موجود که بیش از ۵۰ عدسی و آیینه مختلف را شمال میشد پرداخته شد. در این غرفه همچنین تعدادی شهابسنگ که توسط یکی از اعضای انجمن پیدا شده بود در معرض نمایش حضار قرار گرفت.

غرفه رصد آسمان

در این قسمت که یکی از بخش‌های پر بازدید و مورد علاقه حاضرین بود در هنگامه روز با برگزاری کارگاه‌هایی در زمینه آشنایی با انواع تلسکوپ و نحوه کار کرد تلسکوپ‌ها و رصد خورشید با فیلتر های مخصوص  و پس از غروب آفتاب به رصد گودال‌های موجود در سطح ماه و هلال زیبای ماه و سیارات و… پرداختیم.

بخش  تصاویر نجومی

در این نمایشگاه بیش از ۱۰۰ تصویر یک در یک مترمربع از تصاویر زیبای آسمان شب همراه با تعدادی از تصاویر عکاسان آسمان شب اردبیل به معرض نمایش در آمد. هدف این برنامه آشنایی مردم شهرمان با زیبایی‌های آسمان شب بود. همچنین تابلوهایی نفیس از تصاویر نجومی به همراه توضیحات فارسی تصاویر، زینت بخش گالری عکسهای این برناممه بود .در این برنامه اجرام و زیبایی‌های موجود در ورای زمین را به مردم شهرمان در قالب یک گالری نجومی‌نشان دادیم. همچنین تصاویر بخش دانشنامه بریتانیکا برای عموم بازدیدکنندگان در معرض نمایش قرار داده شده بود.

بخش سینما و نجوم

در این بخش تعدادی از کلیپ‌های زیبای نجومی‌و فیلم‌های مستند در زمینه نجوم ، همراه با نقد بعضی از فیلم‌های سینمایی مطرح در نجوم برای حاضران پخش شد.

بخش کارگاه فیزیک خورشید

در این غرفه آقای آرمین نبی زاده دانشجوی فیزیک دانشگاه تبریز و عضو مرکز نجوم اخترفیزیک مراغه کارگاهی را با عنوان فیزیک خورشید برپا کرده بودند و در آن سه عدد پوستر علمی مقالات پذیرفته شده خود در همایش های ملی نجوم و همچنین تعدادی مجله نجوم گروه نجوم دانشگاه تبریز و سایر کتب و مجلات مرتبط با خورشید و تعدادی پوستر و… در معرض نمایش حضار قرار دادند.

بخش کارگاه ساخت ساخت آفتابی و آلودگی نوری

در این بخش  سعی کردیم تا با ارائه نمونه‌های ساده ای از ساعت آفتابی کودکان و حاضرین را با نحوه ساخت یک ساعت آفتابی ساده آشنا کرده و از ایده‌های جدید در سایر قسمت‌های پژوهشی بهره مند شویم. در کنار همین غرفه حاضرین با آلودگی نوری و تأثیر آن در علم نجوم و طبیعت، آشنایی بیشتری پیدا کردند. دراین بخش کارگروه آموزش و مقابله با آلودگی نوری در خدمت حضار قرار داشتند تا به سوالات حضار پاسخگو باشند و راههای کاهش این آلودگی آشنا شوند.

غرفه نقاشی کودکان

این بخش یکی از پربازدیدترین بخشهای این برنامه بود و تعداد ۱۲۰ نقاشی در این غرفه دریافت شد که به زودی تصاویر اسکن شده آنها در سایت قرار خواهد گرفت و به تعدادی از برندگان به قید قرعه جوایزی از طرف انجمن اهدا خواهدد شد.

همدلی اعضای انجمن ستاره شناسان کیهان بیکران همکاری سایر سازمانها در اجرای این برنامه باعث شد تا یکبار دیگر مردم بزرگوار شهر اردبیل زیبایی های آسمان را در کنار بقعه تاریخی شیخ صفی الدین اردبیلی نظاره گر باشند و به هستی و کیهان پیرامون خود با دیدی ژرفتر بنگرند. در پایان جای دارد تا از سازمان های همکار: شهرداری محترم اردبیل، اداره ورزش و جوانان اردبیل و سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری و کارکنان بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی و اعضای محترم انجمن نجوم و کمیته برگزاری روز نجوم در اردبیل که نام آنها قبلا ذکر شد و تمامی‌افرادی که یار و همراه ما در اجرای این جشن بزرگ علمی ‌بودند تقدیر و تشکر نماییم.

منبع خبر : www.sabalansky.com

———————————

◄ بروشور روز جهانی نجوم (دانلود کنید)

———————————

بازتاب رسانه ای برنامه در سایر خبرگزاریها:

• بلتن نیوز
• خبرگزاری فارس
• خبرگزاری آذرسلام
• سایت اداره کل ورزش و جوانان
• خبرگزاری دورنیوز
• خبرگزاری آناج
• سایت آکا ایران

———————————-

اسامی برگزیدگان غرفه نقاشی کودکان به قید قرعه:

1. محسن شعبانی/۹ساله
2. فاطمه مسعودی فرد
3. سحر شکاری/۱۰ ساله
4. صفا و سحر نظر زاده/۱۲و۱۴ ساله
5. حنانه نظری/۹ساله
6. شایان نوشه/۶ساله
7. امیر حسین عالم فتحی/۱۱ ساله
8. آرینا / ۵ ساله

والدین اسامی فوق میتوانند جهت دریافت جوایز و لوح تقدیر حضوری به دفتر انجمن مراجعه نمایند. (لطفا قبل از مراجعه حضوری حتما با شماره تلفن ۰۹۳۶۸۷۱۷۱۰۰ [با عنوان جوایز نقاشی نجوم] هماهنگی نمایید.)

——————————————–

تصاویر برنامه:

تصویر تعدادی از نقاشی های غرفه کودکان: