در دهه ۱۹۳۰ گروه‌هایی در آمریکا، شوروی و آلمان بصورت جدی در حال فعالیت برای ساخت موشک بودند. در ابتدا هدف آن‌ها ساخت موشکی بود که بتواند از نیروی گرانش زمین رهایی یابد و از جو زمین خارج شود. مغز متفکر شوروی در علوم فضانوردی، سرگئی کرولُف بود…
او فعالیت‌های خود را در سال‌های آغازین دهه ۳۰ میلادی در گروه‌های موشک سازی روسی آغاز کرد که توانستند نخستین موشک مایع سوز را درست نمایند. اولین گام موفقیت آمیز کرولُف پرتاب موشک اسپوتنیک۱ به فضا بود که در پی این اتفاق جنگ ستارگان که مسابقه شوروی با آمریکا برای فتح فضا بود آغاز گردید. روس‌ها در سال ۱۹۵۷ توانسته بودند اولین موجود زنده را که ماده‌سگی با نام لایکا بود را با موشک اسپوتنیک ۲ راهی فضا کنند. این موشک که وزنش برابر یک فولکس‌واگن بود بیش از ۵ ماه در مدار زمین می‌چرخید. البته لایکا در دقایق اولیه به دلیل فشار بسیارِ ناشی از خروج موشک از جو زمین مرد و نتوانست اولین موجود زنده‌ای باشد که زمین را بر فراز آن می‌بیند.
سرانجام آرزوی بشر برای سفر به خارج از جو زمین به واقعیت پیوست و در دوازدهم آوریل ۱۹۶۱ یوری گاگارین اولین انسانی بود که زمین را از فضا مشاهده کرد. او توانست شکوه و زیبایی وصف‌ناشدنی زمین را درک کند. یوری حدود مرزبندی بین کشورها یا برخورد و کشمکش بین مردم را نمی‌دید. او مسائل و مشکلات یا موفقیت‌های ما را هم نمی‌دیدید. چیزی که او مشاهده می‌کرد سیاره‌ای باشکوه و مامن و پناهگاهی کوچک در فضا بود. خانه‌ای که ما همه در آن سهیم هستیم. یوری آلکسی‌ویچ گاگارین افسر برجسته نیروی هوایی روسیه بود. او سال ۱۹۳۴ در Gzhastsk در غرب مسکو به دنیا آمد و پرواز را در مدرسه هوایی «اون‌بورک» فرا گرفت. یوری گاگارین در ساعت ده صبح ۱۲ آوریل با فضاپیمای وستوک۱(VOSTOK) که به معنای زمین است، از پایگاه فضایی بایکانور قزاقستان به سوی ۳۰۰ کیلومتری زمین، یعنی دربالاترین نقطه مداری که تاکنون بشر به آن رسیده بود حرکت کرد و پس از ۱۰۸ دقیقه یک دور کامل به دور مدار زمین چرخید. گاگارین بیش از ۴۰۰۰۰ کیلومتر را در فضا در عرض یک ساعت و چهل و هشت دقیقه پیمود. در پایان سفر فضایی یوری درمحل پیش‌بینی شده- ایالت ساراتوف- به زمین نشست.
شب یوری
از سال ۲۰۰۰ سازمانی غیردولتی با نام «شب یوری» که مرکز فرماندهی آن در لوس‌آنجلس است مبدع برگزاری یادبود سفر نخستین انسان به فضا است. این سازمان که اعضایش را تعدای از منجمان و علاقمندان به فضا تشکیل می‌دهند از تمامی دوستداران فضا در سرتاسر دنیا می‌خواهد که در شب ۱۲ آوریل هر سال به یادبود سفر یوری گاگارین به فضا «جشن شب یوری» را برگزار نمایند. از سال ۲۰۰۱ جشن شب یوری در کشورهای بسیاری هم‌چون آمریکا، آلمان، سوئد، فرانسه، مصر، کانادا، شیلی، استرالیا و چندین کشور دیگر برگزار می‌شود. در سال ۲۰۰۴ بیش از ۷۷ پارتی شب یوری در ۳۴ کشور دنیا برگزار شده است. در شب یوری گروه‌های دوست‌دار فضا برنامه‌های عمومی را جهت شناخت یوری گاگارین و همچنین آشنایی مردم با زیباییهای فضا در اماکن عمومی اجرا می‌کنند. هدف از اجرای شب یوری نشان دادن صلح و وحدت انسان‌ها در تمام این کره خاکی است که یوری گاگارین نماد آن می‌باشد. در چند سال گذشته رصدخانه شیرین شهرستان فسا برنامه کوچکی را در این زمینه برگزار کرد اما در فروردین ۱۳۸۲ باشگاه ستاره‌شناسی اندیشه(باسا) شب یوری را بصورت جدی‌تری در سالن اجتماعات فرهنگسرای مدرسه برگزار نمود. گزارش این برنامه که شامل سخنرانی چند تن از منجمان پرکار ایرانی و نمایش اسلایدهای نجومی بود توسط گردانندگان شب یوری تایید شد و چراغ ایران که در نقشه برگزار کنندگان شب یوری در سایت yurisnight خاموش بود روشن شد. شب یوری در سال ۸۳ توسط ویژه برنامه تلویزیونی آسمان شب برگزار شد تا نام ایران کماکان در فهرست برگزارکنندگان شب یوری حفظ شود. همه ساله در شب ۱۲ آوریل در بیش از ۳۵ کشور دنیا جشن شب یوری با حضور فعال دوستداران فضا برگزار خواهد شد. این زمان فرصت خوبی است برای منجمان و دوستداران فضا در ایران تا برنامه‌های متنوعی را در شهرهای مختلف کشور برگزار نمایند. امسال نیز در شب ۱۲ آوریل مطابق با یکشنبه شب در نقاط مختلفی از جهان به پاس یادآوری سفر نخستین انسان به فضا جشن شب یوری برگزار می شود. شما می توانید با راه اندازی نمایش گاهه های عکس و یا ساخت ماکت موشک ها به میان مردم بروید. حتی اگر چیزی هم نداشتید به مردم درباره این شب و سفر گاگارین توضیح بدهید.
نشانی سایت شب یوری www.yurisnight.net است. برای تماس با گردانندگان شب یوری می‌توانید با نشانی spaceparty@yurisnight.net spaceparty@yurisnight.net تماس برقرار نماید. در ضمن اگر علاقمند به دریافت اطلاعات بیشتری درباره پرواز یوری گاگارین هستید می‌توانید به سایت www.friends-org/ مراجعه نمایید.
